زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

علی بن جعفر (دائرةالمعارف‌مؤلفان‌اسلامی)




ابوالحسن علی بن جعفر بن محمد (علیهماالسلام) (م ۲۱۰ق)، کوچک‌ترین فرزند امام صادق (علیه‌السّلام)، و از اصحاب پدر و امام کاظم، امام رضا، امام جواد و امام‌ هادی (علیهم‌السلام) بود.


۱ - معرفی اجمالی


ابوالحسن علی بن جعفر بن محمد (علیهماالسلام) عریضی علوی قرشی مدنی، کوچک‌ترین فرزند امام صادق (علیه‌السّلام) و ساکن عریض از نواحی مدینه بود
[۱] ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب، ص۲۴۲.    
و بدین‌جهت او را به آن ناحیه نسبت داده‌اند. ابوالحسن در کوفه و قم نیز سکونت داشته است.
[۲] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
او از اصحاب پدر بزرگوار و برادر گرامی‌اش امام کاظم (علیه‌السّلام) و نیز از اصحاب امام رضا (علیه‌السّلام) بود
[۳] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۴۱.    
[۴] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۵۳.    
[۵] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۷۹.    
و از پدر و برادر ارجمندش و همچنین از پسر عموی پدرش حسین بن زید شهید روایت دارد.
[۶] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۲، ص۳۱۷.    
افرادی چون فرزندش احمد، زید بن علی و عبدالله بن حسن از او روایت کرده‌اند.
[۷] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۲۷۲.    


۲ - شخصیت


عریضی فردی موثق و جلیل القدر و بسیار پرهیزکار و با فضل بود.
[۸] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
از شیخ مفید نقل شده که می‌فرماید: وی به قدری اهل فضل و ورع بود که حتی دو نفر در این‌باره با هم اختلاف ندارند. ابوالحسن عریضی امام جواد و امام‌ هادی (علیهماالسلام) را هم درک کرد. روایت شده که روزی امام جواد (علیه‌السّلام) در دوران جوانی بر وی وارد شد، ایشان آن حضرت را گرامی داشته و دستش را بوسید. آن حضرت فرمود: عمو جان، بنشینید. عرض کرد: آقای من چگونه بنشینم، در حالی که شما ایستاده‌اید. چون آن حضرت رفتند، یاران ابوالحسن او را به خاطر کارهایش سرزنش کردند و او در حالی که محاسن خود را گرفته بود، جواب داد: ساکت باشید، این فضل را خداوند به او داده و من چگونه می‌توانم آن را انکار کنم.
[۹] خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۲، ص۳۱۷.    


۳ - وفات


وی در سال ۲۱۰ق درگذشت.
[۱۰] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۷، ص۵۳.    
برخی مدفن او را در قم و برخی دیگر در عریض می‌دانند.
[۱۱] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.


۴ - تالیفات


کتابی درباره حلال و حرام
[۱۲] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۵۲.    
و المناسک از آثار اوست و نیز مسائلی دارد که از برادرش امام کاظم (علیه‌السّلام) پرسیده است.
[۱۳] شیخ طوسی، الفهرست، ص۸۷.    
[۱۴] حلی، حسن بن علی، رجال ابن داوود، ص۱۳۶.    
[۱۵] علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۱۷۵.    
[۱۶] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۴۹.    
[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳، ص۱۱۷.    
[۱۸] مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۰، ص۳۵۲-۳۵۵.    
[۱۹] حرزالدین، محمد بن علی، مراقد المعارف، ج۲، ص۲۵۸.


۵ - پانویس

 
۱. ↑ ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب، ص۲۴۲.    
۲. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
۳. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۴۱.    
۴. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۵۳.    
۵. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۷۹.    
۶. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۲، ص۳۱۷.    
۷. ↑ خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۲۷۲.    
۸. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
۹. ↑ خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۲، ص۳۱۷.    
۱۰. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۷، ص۵۳.    
۱۱. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۷۳.
۱۲. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۵۲.    
۱۳. ↑ شیخ طوسی، الفهرست، ص۸۷.    
۱۴. ↑ حلی، حسن بن علی، رجال ابن داوود، ص۱۳۶.    
۱۵. ↑ علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۱۷۵.    
۱۶. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۳، ص۴۹.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۳، ص۱۱۷.    
۱۸. ↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۰، ص۳۵۲-۳۵۵.    
۱۹. ↑ حرزالدین، محمد بن علی، مراقد المعارف، ج۲، ص۲۵۸.


۶ - منبع


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۵۴۷، برگرفته از مقاله «علی عریضی».


رده‌های این صفحه : اصحاب امام جواد | اصحاب امام صادق | اصحاب امام کاظم | اصحاب امام هادی | درگذشتگان سال 210 (قمری) | راویان موثق شیعه قرن 2 (قمری) | راویان موثق شیعه قرن 3 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | فرزندان امام صادق | مؤلفان شیعه قرن 2 (قمری) | مؤلفان شیعه قرن 3 (قمری) | مدفونان در قم




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.